Ăn thô (hay ăn sống) là một phong cách ăn uống ngày càng phổ biến trong cộng đồng ẩm thực hiện nay. Tuy nhiên, với sự phát triển của phong trào ăn thực phẩm sống, nhiều người cũng đặt ra câu hỏi về tác dụng và tác hại của việc ăn thô.
Nếu đây là chủ đề bạn đang quan tâm, hãy cùng True Juice tìm hiểu về ý nghĩa của ăn thô, các tác dụng tích cực và tiêu cực của phương pháp này, cũng như các lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe khi ăn thô.
Lưu ý rằng trong bài viết này, True Juice muốn tập trung vào chế độ ăn thô cho người lớn, không phải ăn thô cho bé.
KHÁI NIỆM ĂN THÔ
Ăn thô nghĩa là gì?
“Ăn thô” là một thuật ngữ trong ẩm thực, có nghĩa là ăn sống, chưa qua chế biến nhiệt. Điều này có thể áp dụng cho nhiều loại thực phẩm như thịt, hải sản, rau củ, trái cây…
Chế độ ăn thô xuất hiện từ lâu đời trong lịch sử của con người, khi người tiền sử bắt đầu săn bắt và ăn thịt động vật sống hoặc ăn trái cây và rau củ trực tiếp từ cây trồng.
Chế độ ăn này được lưu truyền và phát triển trở lại trong thế kỷ 19 và 20, khi một số nhà nghiên cứu và chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích ăn thực phẩm sống để tận dụng tối đa các dưỡng chất và enzyme có trong thực phẩm.
Hiện ăn chay thô là phong trào ngày một phổ biến, thậm chí có cả những cộng đồng lớn mạnh xem đây là lối sống để theo đuổi lâu dài.
Tuy nhiên, chế độ ăn này có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe do các vi khuẩn, virus hoặc các chất độc hại có thể có trong thực phẩm chưa qua chế biến. Do đó, khi ăn thô, cần đảm bảo thực phẩm phải sạch và an toàn để tránh các vấn đề về sức khỏe.
Ăn chay thô là gì?
Một lượng lớn người ăn thô là ăn chay, không sử dụng đạm động vật trong chế độ dinh dưỡng của mình. Do đó, ăn chay thô là sự kết hợp giữa ăn chay và ăn thô – chỉ ăn rau, củ, hạt… ở dạng tươi sống.
Trong ăn chay thô, người ta thường không nấu, rang hay chiên các loại thực phẩm này, mà ăn chúng ở dạng nguyên bản hoặc sau khi đã được xử lý nhẹ để loại bỏ vi khuẩn và tác nhân gây bệnh.
Phong trào ăn chay thô xuất phát từ những người theo đạo Hindu, đạo Phật và đạo Jaina, nhưng hiện nay đã được nhiều người trên thế giới lựa chọn vì nhiều lý do khác nhau, bao gồm tác động tích cực đến sức khỏe, môi trường và đạo đức.
Ăn thô giảm cân là gì?
Ăn thô giảm cân là một phương pháp giảm cân bằng cách ăn các loại thực phẩm sống hoặc chưa qua chế biến như rau củ, quả, hạt… Phương pháp này được cho là có lợi cho sức khỏe vì các loại thực phẩm sống thường chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất.
Bên cạnh đó, việc ăn các loại thực phẩm này cũng giúp tăng cường độ ẩm của cơ thể, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và giảm nguy cơ mắc một số bệnh liên quan đến đường huyết.
Tuy nhiên, khi chỉ ăn các loại thực phẩm sống, cơ thể có thể thiếu một số chất dinh dưỡng và protein cần thiết, và do đó bạn cần phải cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo việc giảm cân không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Ngoài ra, việc duy trì một phương pháp ăn uống này cũng đòi hỏi sự kiên trì và khả năng thích nghi với thực đơn mới.
TÁC DỤNG CỦA ĂN THÔ
Ăn thô có tốt không? Theo những người ủng hộ chế độ ăn thô, việc ăn thực phẩm sống có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe như:
- Tăng cường hệ miễn dịch: Thực phẩm sống giúp tăng cường hệ miễn dịch do chúng có nhiều chất dinh dưỡng hơn, trong khi thực phẩm chế biến đã bị hao hụt rất nhiều dinh dưỡng.
- Giảm nguy cơ bệnh tật: Ăn thực phẩm sống giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến chế độ ăn uống như bệnh tim mạch, ung thư và tiểu đường.
- Tăng năng lượng: Các người ủng hộ chế độ ăn thực phẩm sống cho rằng, khi ăn thực phẩm sống, cơ thể sẽ tiêu hao ít năng lượng hơn so với khi ăn các thực phẩm chế biến.
- Tốt cho tiêu hóa: Thực phẩm sống có chứa nhiều chất xơ giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và giảm nguy cơ bệnh đường ruột.
TÁC HẠI CỦA ĂN THÔ
Mặc dù ăn thực phẩm sống có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe như đã đề cập ở trên, tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra một số tác hại và ảnh hưởng đến sức khỏe. Sau đây là một số tác hại tiềm ẩn của chế độ ăn thực phẩm sống:
- Thiếu chất dinh dưỡng: Nếu không được lựa chọn các loại thực phẩm sống đầy đủ dinh dưỡng, chế độ ăn thực phẩm sống có thể gây ra thiếu hụt các vitamin, khoáng chất và chất xơ, gây ra các vấn đề sức khỏe.
- Nguy cơ nhiễm khuẩn: Ăn thực phẩm sống có thể tăng nguy cơ nhiễm khuẩn từ vi khuẩn và virus, đặc biệt là khi thực phẩm chưa được sơ chế hoặc lưu trữ đúng cách.
- Khó tiêu hóa: Một số loại thực phẩm sống có thể khó tiêu và gây ra khó chịu trong đường tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu và tiêu chảy.
- Nguy cơ chứa độc tố: Một số loại thực phẩm sống như hạt có thể chứa độc tố, vì vậy cần được sơ chế đúng cách trước khi sử dụng.
- Tác hại đến sức khỏe tâm lý: Chế độ ăn thực phẩm sống có thể gây ra căng thẳng và lo lắng về chất lượng và nguồn gốc của thực phẩm, dẫn đến tác hại đến sức khỏe tâm lý.
Vì vậy, nếu muốn chuyển sang chế độ ăn thực phẩm sống, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để có một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và an toàn cho sức khỏe.
THỰC PHẨM NÊN VÀ KHÔNG NÊN SỬ DỤNG KHI ĂN THÔ
Dưới đây là thông tin cụ thể hơn để bạn tham khảo nếu muốn thử chế độ ăn này.
Nhóm thực phẩm nên ăn
Thức ăn thô là gì? Các loại thực phẩm thích hợp cho chế độ ăn thô bao gồm:
- Rau củ quả tươi: Rau củ quả tươi là một phần quan trọng trong chế độ ăn thô, vì chúng giàu chất dinh dưỡng và chứa nhiều chất chống oxy hóa.
- Hạt, ngũ cốc và quả khô: Nhóm thực phẩm này chúng cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất.
- Dầu thực vật tinh khiết: Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu hạt lanh và dầu hạt nho là những loại dầu tốt cho chế độ ăn thô, vì chúng giàu chất dinh dưỡng và chất béo không no.
- Nước ép trái cây và rau củ: Nước ép trái cây và rau củ là một cách tuyệt vời để tiêu thụ nhiều chất dinh dưỡng trong một lần.
- Rong biển và tảo: Rong biển và tảo là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và cung cấp nhiều chất khoáng và vitamin.
- Sữa và sản phẩm từ sữa chưa được chế biến: Sữa tươi, sữa đặc và phô mai chưa tiệt trùng là những loại thực phẩm có thể được sử dụng trong chế độ ăn thô.
Nhóm thực phẩm cần tránh
Các loại thực phẩm không thích hợp cho chế độ ăn thô bao gồm:
- Thịt chín: Chế độ ăn thô thường loại trừ thực phẩm được nấu chín, do đó thịt chín là không thích hợp cho chế độ này. Vì lý do này mà khá nhiều người ăn thô sẽ chọn ăn thô chay, nạp protein từ thực vật thay vì thịt cá.
- Sản phẩm động vật được chế biến: Sản phẩm động vật được chế biến như sữa tách kem, phô mai được chế biến, không thích hợp cho chế độ ăn thô. Ngoài ra, thịt nguội và thịt khô cũng không được khuyến khích.
- Thực phẩm chứa chất bảo quản: Chế độ ăn thô cần tránh thực phẩm chứa chất bảo quản như các sản phẩm đóng hộp có hạn sử dụng dài ngày.
- Các loại thực phẩm chứa đường tinh luyện hoặc chất tạo ngọt nhân tạo: Thực phẩm chứa đường tinh luyện hoặc chất tạo ngọt nhân tạo không thích hợp cho chế độ ăn thô, vì chúng có thể gây ra sự phát triển của vi khuẩn trong đường tiêu hóa.
- Các loại thực phẩm có nhiều độc tố: Những loại thực phẩm như rau chứa nhiều kim loại nặng, nấm hoặc hải sản có thể chứa độc tố không nên được sử dụng trong chế độ ăn thô.
- Các loại thực phẩm bị nhiễm bụi hoặc vi khuẩn: Rau quả chưa được rửa sạch, hư thối cũng không thích hợp cho chế độ ăn thô.
THỰC ĐƠN ĂN THÔ CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU
Để bạn hình dung dễ hơn về thực đơn ăn thô cho người lớn trong một ngày, bạn hãy xem thử gợi ný dưới đây nhé:
Bữa sáng:
– Một bát trái cây tươi (bơ, chuối, dứa, táo, …) hoặc nước ép trái cây.
– Một ít hạt hạnh nhân, hạt óc chó hoặc hạt lanh.
Bữa trưa:
– Một bát salad rau củ quả (có thể kết hợp cà rốt, dưa chuột, cải bó xôi, hành tây, cà chua…) với dầu oliu và chanh hoặc nước sốt xay từ các loại hạt.
– Một ít hạt hạnh nhân, hạt óc chó hoặc hạt lanh.
Bữa tối:
– Một bát salad tương tự như bữa trưa.
– Một món chín đơn giản như đậu phụ nướng hoặc cá hồi sốt chanh.
– Nước ép rau củ hoặc nước ép trái cây.
Người ăn thô hoàn toàn có thể tránh tối đa các món ăn đã qua chế biến. Tuy nhiên, để bắt đầu ăn thô dễ dàng hơn, bạn hãy từ bỏ dần dần thay vì đột ngột chuyển sang ăn đồ tươi sống 100%.
Ngoài ra, nếu chỉ muốn thử chế độ ăn thô trong một thời gian ngắn để theo dõi tác động đối với cơ thể, bạn có thể tìm kiếm thực đơn ăn thô 7 ngày hoặc thực đơn ăn thô thải độc. Từ khóa “ăn thô Uyên Care” cũng có thể giúp bạn biết thêm nhiều thông tin hữu ích, bởi Uyên Care là người tạo ra nhóm Làng Ăn Thô – Fruitarian (Raw Vegan) nổi tiếng.
Lưu ý rằng khi ăn thô, bạn nên chọn các loại thực phẩm tươi và sạch để tránh các tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, bạn nên bổ sung đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cho cơ thể bằng cách tùy chỉnh khẩu phần ăn hoặc uống thêm nước ép rau củ quả tươi.
ĐỐI TƯỢNG KHÔNG PHÙ HỢP CHẾ ĐỘ ĂN THÔ
Mặc dù chế độ ăn thô có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó không phù hợp cho một số đối tượng, bao gồm:
- Người có hệ tiêu hóa yếu: Ăn thô có thể khiến việc tiêu hóa trở nên khó khăn hơn.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Trong giai đoạn này, cơ thể cần nhiều chất dinh dưỡng hơn. Chế độ ăn thô có thể không cung cấp đủ dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi hoặc không cung cấp đủ lượng sữa cần thiết để cho con bú.
- Người thiếu máu: Chế độ ăn thô không cung cấp đủ sắt, một chất dinh dưỡng quan trọng để sản xuất hồng cầu, cho những người thiếu máu.
- Người đang dùng thuốc: Chế độ ăn thô có thể tương tác với một số loại thuốc, ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc.
- Trẻ em: Chế độ ăn thô hoàn toàn có thể không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em trong giai đoạn phát triển.
- Người già: chế độ ăn thô có thể khó tiêu hóa đối với những người già và có thể dẫn đến thiếu chất dinh dưỡng.
Trước khi bắt đầu ăn thô, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định liệu chế độ ăn này có phù hợp với sức khỏe của mình hay không.
CÓ NÊN ÁP DỤNG ĂN THÔ LÂU DÀI?
Việc áp dụng chế độ ăn thô lâu dài còn đang gây tranh cãi trong cộng đồng chuyên môn. Mặc dù nhiều người theo chế độ ăn thô cho rằng đây là một phương pháp ăn uống lành mạnh và tự nhiên, nhưng các chuyên gia dinh dưỡng vẫn cảnh báo về những rủi ro có thể xảy ra khi ăn thô trong thời gian dài.
Nguy cơ tiềm ẩn khi ăn thô lâu dài bao gồm thiếu hụt dinh dưỡng, rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng và dễ bị nhiễm trùng thực phẩm do vi khuẩn hoặc virus.
Do đó, nếu muốn áp dụng chế độ ăn thô lâu dài, bạn nên tìm hiểu kỹ về cách thức lựa chọn và chuẩn bị thực phẩm để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Ngoài ra, bạn nên thường xuyên đi khám để theo dõi sức khỏe của mình và đảm bảo rằng cơ thể không thiếu hụt chất dinh dưỡng cần thiết.
LƯU Ý ĐỂ ĂN THÔ AN TOÀN CHO SỨC KHỎE
Để ăn thô mà không làm hại sức khỏe, bạn nên tuân thủ một số lưu ý sau:
- Chọn thực phẩm tươi mới và chất lượng cao: Chọn các loại trái cây, rau củ, hạt và thực phẩm khác tươi mới và chất lượng cao để đảm bảo chúng không bị nhiễm khuẩn hoặc chứa các hóa chất độc hại.
- Sử dụng phương pháp vệ sinh an toàn thực phẩm: Vệ sinh tay kỹ càng trước khi tiếp xúc với thực phẩm, đảm bảo rằng bề mặt và thiết bị chế biến thực phẩm sạch sẽ.
- Chọn nguồn gốc đáng tin cậy: Chọn nguồn cung cấp thực phẩm đáng tin cậy và có uy tín để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm.
- Tránh sử dụng thực phẩm nguyên liệu không đảm bảo: Nếu rau củ quả cũ hỏng hoặc chưa được ngâm rửa sạch, bạn nên tránh ăn để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng thực phẩm.
- Luôn giữ thực phẩm trong điều kiện an toàn: Bạn nên tìm hiểu về cách bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ phòng và trong ngăn mát tủ lạnh. Mỗi loại thực phẩm có cách bảo quản khác nhau.
- Tư vấn với chuyên gia dinh dưỡng: Nếu bạn muốn áp dụng chế độ ăn thô, hãy hỏi ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo rằng bạn đang cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể và không gặp phải các vấn đề sức khỏe liên quan.
BỔ SUNG NƯỚC ÉP RAU CỦ QUẢ TỰ NHIÊN
Bổ sung nước ép rau củ quả tự nhiên là một phương pháp tốt để cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho cơ thể khi ăn thô. Nước ép rau củ quả chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, cần lưu ý một số điểm sau đây khi bổ sung nước ép rau củ quả tự nhiên vào chế độ ăn thô:
- Sử dụng rau củ quả tươi ngon và sạch sẽ để ép nước.
- Sử dụng máy ép chậm hoặc máy ép lạnh chuyên dụng để ép nước, tránh máy ép ly tâm. Điều này sẽ giúp hạn chế sinh nhiệt trong quá trình ép, giúp giữ được dinh dưỡng tươi sống trọn vẹn hơn.
- Sử dụng ngay sau khi ép là lý tưởng nhất để tránh bị oxy hóa và mất đi các chất dinh dưỡng. Nếu không, bạn nên ép uống trong ngày, tránh ép quá nhiều và bảo quản nước ép quá lâu, gây biến màu – biến mùi – biến vị.
- Chỉ bổ sung một lượng nhỏ nước ép vào chế độ ăn thô, không nên thay thế hoàn toàn thực phẩm khác.
- Nên chọn loại rau củ quả phù hợp với cơ thể và không có tác dụng phụ, tránh dùng quá nhiều loại rau củ quả chứa đường.
- Có thể thêm một ít chất béo như dầu dừa vào nước ép để giúp hấp thu các chất dinh dưỡng tốt hơn.
Tổng hợp
Viết bình luận